اندیشه ی سبز

اسلام سیاسی و استفاده ­ی ابزاری از دیننگارنده: احمد فرید فرزاد هرویاسلام سیاسی چیست؛ چرا و چگونه وارد ادبیات جهانی و حوزه­ی مطالعات جهان اسلام شده است؟ آیا استفاده از این واژه با کلیت امر، فعالیت اسلامی درست تلقی می­شود؟برای پاسخ­یابی به پرسش­های فوق نیاز است تا پیش زمینه­ای از بسترهای فعالیت اسلامی در جهان اسلام، رویاروی اسلام با غرب و وضعیت مسلمانان پس از فروپاشی خلافت اسلامی را مرور نماییم.اسلام سیاسی چگونه پدید آمده است؟فروپاشی آخرین خلافت اسلامی  در سال 1924، به عنوان کانون انسجام و وحدت محوری امت اسلامی در جهان اسلام، نقطه ­ی عطفی در تاریخ جهان اسلام شمرده می­شود. طوری که تاریخ اسلامی را به دو بخش مهم قبل از خلافت اسلامی و بعد از خلافت اسلامی تقسیم می­کند. این حادثه با تأثیرات گسترده و عمیقی که در جهان اسلام به­جا گذاشت، در تمامی عرصه­ های حیات اجتماعی، جغرافیایی، سیاسی، بین­ المللی، اقتصادی، فلسفی، علمی و هنری جهان اسلام اثرات قابل توجه ­اش را به جا گذاشت. از این رو، مطالعه ­ی هر پدیده­ای در هر عرصه ­ای نیازمند کاوش هر دو برهه از تاریخ اسلام است.نگاهی به تفکر سیاسی، تعاملات اجتماعی و سیاسی ماقبل سقوط خلافت اسلامی، نشان می­دهد که اصطلاحات اسلام سیاسی، اسلام­گرایی، بنیادگرایی اسلامی و مؤلفه ­های فکری همچو سیکولاریزم، جدایی دین از دولت، حکومت و شئون زنده ­گی هیچ کاربرد و جایگاهی در ادبیات فکری این دوره نداشته است. زیرا در این دوره، هنوز نه تئوری جدایی دین از سیاست و فعالیت ­های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه مطرح بوده و نه هم جهان آن روز و خصوصاً جهان اسلام، چنین تجربه­ای را داشته است. لذا مفاهیمی از این دست، در آن عصر بیگانه بوده است. چه بسا، حکام از دایره ­ی دین­دا اندیشه ی سبز...